پان آرت - نشریه جامعه ی هنری ایرانیان
وب سایت علمی پژوهشی هنر

نقد هنر: قسمت چهارم

0 143

آی تای شکیبافر

در قسمت قبل تونستیم شرایطی بین هنرمند و منتقد رو بررسی کنیم، در کل تا حالا تونستیم نگاهی اجمالی به ضوابط و قوانین حاکم به نقد داشته باشیم. ضوابطی مثل نحوه برخورد منتقد با اثر، هنرمند و در کل با دنیای پیرامون خودش. فهمیدیم که منتقد، خودش یک مخاطب هست که بخاطر دانش و آگاهی که داره، خودش رو به یک مخاطب خاص تبدیل کرده. حالا در این شماره تمرکز رو رو به اثر منعطف می کنیم، چرا که تمام نگاه منتقد جذب به همین هست و بس، و نه تنها این، حتی هنرمند خالق اثر هست؛ اثری که تمامی بحث ها، نگاه ها و اندیشه ها رو به سمت و سوی خودش میکشونه.
در هنر مدرن و معاصر در همه دنیا، برای مخاطب جایگاه و ارزشی مهم رو قرار دادن. تا اونجایی که مثلثی تشکیل میشه با سه راس: هنرمند، مخاطب و اثر. همونطور که در بالا هم اشاره کردیم، منتقد در زمره مخاطبان قرار می گیره. مخاطبی خاص با درک کاملی از جامعه و هنر. ارتباط سالم و مناسبی با هنرمند داره، خطوط قرمز رو می شناسه و حد و مرزها را نمی شکنه؛ هنرمند هم که خالق هست.

پان آرت

هنرمند این مسئله رو پذیرفته که وقتی که اقدام برای خلق اثر می کنه به این معناست که به جامعه ی پیرامونش میگه آماده برای شنیدار و درک هر گونه نقد و انتقادی هستم. تا زمانیکه کارش رو در آرشیو خودش قرار داده؛ نقد و بررسی که به آثارش صورت میگیره به طور غیر رسمی و ناآگاهانه هست، اما زمانیکه اثر رو برای نمایش ارائه میده به طور رسمی خودش رو در معرض دید و نقد قرار میده.
زمان هایی پیش می آید که به عنوان مخاطب یا منتقد در مقابل اثری می ایستیم که جای هیچ گونه سخنی را باقی نگذاشته، این موقعیت در دو زمان اتفاق میفته؛

1- زمانی که اثر قدرت بی نهایتش رو به نمایش گذاشته، هنرمند تمام صحبت خودش رو بدون حضورش القا می کنه، تمامی عناصر هم نقششون رو به خوبی ایفا می کنن.
2-
زمانی که باز هم هنرمند شخصیت و جایگاه هنرمند را به فراموشی سپرده. این در شرایطی به وجود میآد که محتوای بصری و درونی اثر هیچ گونه رمزی را درون خودش پنهان نکرده باشه و اونقدر روو بازی کرده که دیگه نیازی به تفکر و تامل نیست. البته قابل ذکره که در دو حالت بالا، باز هم جای بحث و گفتمان وجود داره، اما نه تا جایی که بشه نام اون رو چالش گذاشت.

با توجه به دو موردی که بررسی شد به این میرسیم که تمامی مراحل از زمان خلق اثر تا زمان به چالش کشیدن اون و حتی گذشته؛ فرهنگ و جامعه ای که هنرمند در اون رشد پیدا کرده و حتی شرایط فرهنگی منتقد، همه و همه مثل یک حلقه زنجیر به هم متصل هستن. بهتر هست در هنگام به ثبت رسوندن اثر توجه داشته باشیم که همه ی عناصر و عوامل تشکیل دهنده در تصویر خلق شده، به راحتی در معرض دید قرار نگیرن.
سیاست های یک هنرمند هست که اون رو از دیگران متمایز می کنه. به مرور زمان این کار به امضای شخصی هنرمند بدل میشه، تا اونجا که بعد گذر ایام، میشه متوجه شد که فلان اثر از فلان هنرمند هست.
شاید به ظاهر، همه ی ما موارد ذکر شده رو می دونیم.اما هیچ وقت به این مسائل در کنار هم فکر نکرده بودیم. با کمی مطالعه، تفکر و شناخت از خودمون می توانیم تمامی مسیری که در پیش رومون داریم رو ببینیم و آهسته گام برداریم. چرا که این شناخت از خودمون هست که باعث می شه از بیرون به خودمون نگاه کنیم. حتی برای ثانی هایی اندک، اما عمیق.

ارسال یک پاسخ