نقش ها و نگاره های ایران باستان – قسمت اول
ایران سرزمین زیبایی ها ، نقش ها و نگاره ها ، شعر و ادب وفرهنگ و هنر است. خاک ایران در و گوهر می پروراند،مردان و زنان ازاده ای که رشته های زندگی را با زیبایی ها بافته اند. از قدیمی ترین نگاره ها بر دیواره ی غارها تا افرینش زیبا ترین هنر ها در دوره های بعد، تجلی روح بزرگ و هنرمندانه ی این مردم است که در خلق دست ساخته هایشان جلوه گری می کند. این مبحث مروری دارد بر اثار هنری بجا مانده از دوره های مختلف ایران باستان ، از نقاشی های عصر نوسنگی در غارها تا اثار بجا مانده از امپراطوری ها و تمدن ها ی باستانی جیرفت ، ایلامیان ، کاسیان و مادها ، هخامنشیان ، سلوکیان ، اشکانیان و ساسانیان .
قسمت اول: قدیمی ترین نقاشی ها- تمدن جیرفت
نقاشی قبل از هر هنر دیگری به منظور ارتباط بوجود آمد بنوعی هنرمند با نقش زدن حرف میزند و آن قسمت پنهان درونش را آشکار و نمایان میسازد .میشود نام “حرف تصویری” را بر آن بگذاریم. انسانهای نخستین برای بیان و گفتگو و برقراری ارتباط به خلق تصاویری پرداخته اند که آثار آن بر دیواره غارها تا بحال باقی مانده است .قدیمی ترین نقاشی کشف شده در دنیا مربوط به غار یافته در نزدیکی خرم اباد استان لرستان میباشد که قدمت آن به چهل هزار سال پ.م و دوران پارینه سنگی بر میگردد .
تا قبل از این اکتشاف قدیمی ترین نقاشی مربوط به غار لاسکو در فرانسه در حدود ده تا پانزده هزار سال قبل از میلاد و غار آلتامیرا در اسپانیا در حدود هشت هزار سال پیش بود هم چنین دیوار نگاری دیگری از غار دوشه در خرم آباد لرستان یافت شده است که مربوط به هشت هزار سال پیش از میلاد می باشد.
از هفت تا چهار هزار سال پیش و بطور تدریجی اقوام آریایی از دشت های اوراسی واقع در جنوب روسیه بسوی ایران مهاجرت کردند و بصورت سه قوم بزرگ پارت و پارس و ماد در ایران سکنی گزیدند. پارت ها درشمال شرق حدود خراسان امروزی و پارس ها در جنوب غربی ایران و مادها در شمال غرب پایه گذار تمدن های باستانی در ایران شدند البته برخی از تمدن های دوره باستان حتی به قبل از مهاجرت اریایی ها هم بر میگردد که متعلق به بومیان ساکن در ایران بوده است.طبق یافته های سالهای اخیر باستانشناسان , کهن ترین تمدن کشف شده در شرق مربوط به “تمدن جیرفت ” در دشت حاصلخیز هلیل رود جیرفت در منطقه ای در استان کرمان است که مربوط به هزاره پنجم پیش از میلاد می باشد. تمدن جیرفت را می توان مهد کهن ترین تمدن بشری در جهان دانست و نیز نخستین خط متعلق به این تمدن هفت هزار ساله است .
آثار مکشوف این منطقه از جنس ظروف سفالی و سنگی و مفرغی می باشد که بیشتر تخصص مردمان این منطقه بر روی سنگ صابون است (سنگ صابون اصطلاحی است برای سنگهای توده ای تالکی و ناخالص و بسیار نرم که رنگ آنها سفید یا خاکستری با سایه های مختلف گاهی متمایل به سبز یا قرمز با حالت چوبی یا صابونی است )
حیوانات منقوش روی این آثار بیشتر مار ,عقرب,بز,گوسفند وحشی و نیز انسان و نخل میباشد در حقیقت هنرمند موجودات محیط اطراف خود را نقش میزند و هر نقشی در خود, داستان و افسانه ای را پنهان دارد.