میثم نامدار از هنرمندان جوان و خلاق ایرانی هست که در سبکی بنام “کتیبه نگاره” فعالیت میکنه. در این سبک سعی میشه با استفاده از خطوط و فیگورهایی که میثم اونها رو ابداع کرده، ترکیب بندی خاصی بوجود بیاد. آثار ایشون که با الهام از سبک نقاشی سقاخانه ای، اسطوره های تاریخی، موتیف و فضاهای مذهبی خلق میشه، در طراحی گرافیک هم استفاده های بسیاری داره. سبک کتیبه نگاره از خطوط مواج، ساخت گل و مرغ، حروف طراحی شده و فیگورهای خاص انسانی تشکیل میشه و در نوع خودش بینظیر هست. فضای کاری میثم در ابتدا متقارن بنظر میاد ولی در اوج هنر طراحی، نامتقارن شدن کار باعث زیبایی بصری در چشم بیننده و حس پویایی میشه. در هم تنیدگی خطوط و المانهای این سبک و همینطور طراحی گرافیک در ترکیب با نقاشی کلاسیک ایران، باعث شده تا خلاقیت آثار میثم در سرزمین پارس طرفداران بسیاری پیدا کنه. در ادامه مصاحبه ای رو داریم با میثم نامدار که بصورت اختصاصی با ماهنامه پآن آرت انجام شده.
چطور به کتیبه نگاره علاقه مند شدین؟
وجود فضاهای تاریخی ، مذهبی من رو به شدت درگیر و متاثر میکرد. خیلی وقتها نظاره گر نقش ها، حروف روی کتیبه ها، سردر مساجد و اماکن تاریخی بودم و ساعت ها به تماشا بودم. گاهی سعی می کردم جملات و خطوط کتیبه های دور گلدسته ها، مناره ها و دیوارهای مساجد رو بخونم و با گرفتن عکس، برای خودم آرشیو کتیبه ای درست کنم و همیشه می خواستم با الهام از اونها در کارهای هنری ام به نحوی استفاده کنم.
سال هشتاد و دو بود که سعی کردم اول نشان شخصی خودم رو با الهام و استفاده از مُـهرهای تاریخی و سنتی تغییر بدم. شروع به طراحی اون کردم و به صورت کاملا بداهه و اضافه کردن چندین نقش و نگار، کار طراحی نشانه ام را به اتمام رسوندم. در همون سالها بود که یک روز برای تفریح به دیدن تئاتر به خانه «تئـاتر شهر» در پارک دانشجو رفتم. اون روز خیلی اتفاقی یکی از کارگردان ها برای تئاتر خودش سفارش پوستر داد و من هم برای شناخت اون به دیدن تئاتر مورد نظر رفتم. فضای کار مذهبی بود. فردای اون روز طراحی پوستر رو با ذهنیت و تکنیک شخصی و با چند اتود حروف بداهه و نگاره های تصویری شروع کردم و پوسترها یا بهتره بگم همون «کتیبه نگاره» در قالب پوستر، برای تایید نهایی پیش کارگردان رفت و پس از تایید و چاپش، این شروع اولین کتیبه نگاره های من بود.
تعریف شما از سبک و ویژگی های کتیبه نگاره چی هست؟
وجود حروف و نگاره های تصویری مرتبط با هم، باعث شد که نام «کتیبه نگاره» رو برای این فضاهای شخصی بکار ببرم. از خصوصیات اصلی این کتیبه نگاره ها میشه به نامتقارن بودن فضای کار اشاره کرد که در نگاه اول بنظر میآد کل ترکیب بندی کتیبه ها دارای قرینه خاصی هستن. ولی در اوج کار، نامتقارن بودن فضا کاملا مشهود و احساس میشه. در اوایل شروع کارم در این سبک، نگاره و حروف رو به صورت یک نقش واحد قرار میدادم و چندین بار به صورت تکرار شده و واگرا، اونها رو در هم تنیده میکردم به طوری که در مجموع یک فضای واحد رو تشکیل می داد که باعث می شد چشم مخاطب یا بیننده، احساس خستگی نکنه و آرامش خاصی رو بدست بیاره. در تعداد دیگه ای هم، به صورت یکپارچه فضایی کلی رو نشون دادم که بیانگر حس پویایی، چرخش و جستجو در مخاطب باشه .
شکل گیری یک اثر کتیبه نگاره به چه نحو هست؟
همه ی کتیبه نگاره ها جنبه روایتگری و فضای اسطوره‌ای – مذهبی دارن. روایتگری اساس اصلی کتیبه نگاره های من هست و همیشه یک نقش اصلی، موضوع روایت مورد نظر رو مشخص میکنه. برای خلق کردن کتیبه نگاره ها، قبل از هرچیز به طراحی حروف بداهه و چندین نقش گل و گیاه ، بته جقه ، مرغ حق ، حاشیه ، سپر، شمشیر ، نیزه و انواع پرنده ، اسب ، آهو ، بافت ، سردر ، پنجره ، قاب ، ریشه قالیچه ، چشم زخم ، قلب ، اشک ، فیگور انسان ، خورشید ، ماه و… پرداختم که چند سالی طراحی و ساخت این موتیف های شخصی، دغدغه شب و روز من شده بود تا اینکه بوسیله این المانها و موتیف ها، به خلق کتیبه نگاره ها با موضوعات و حماسه های مختلف مشغول شدم. از جمله ویژگی های بعضی آثارم، حضور مرغ حق در لابلای فضای کار و ختم شدن اونها به یک حماسه هست.
موضوعات استفاده شده در کتیبه نگاره، بیشتر به چه چیزی میپردازه؟
موضوع بیشتر کتیبه نگاره ها در ابتدای کارم به روایت عاشورا و شخصیت‌های اون واقعه میرسید. البته آثارم تا حدودی هم به سبک سقاخانه ای شباهت پیدا کرد. ارتباط مخاطبین رو مد نظر داشتم و دارم که همه ی اقشار در سنین و رشته های مختلف بتونن با فضای کلی کتیبه نگاره ها ارتباط برقرار کنن. برای ایجاد اینطور فضاها، همیشه در رابطه با موضوع مورد نظر تحقیق و بعد شروع به کار طراحی میکنم. در ساختار اصلی کتیبه ها، اشعار و واژه های کاملا رایج و مرتبط با موضوع و روایت مورد نظر رو به صورت عمودی و تعدادی هم افقی بکار میگیرم. وجود فیگورهای انسانی و حیوانی تا حدود زیادی به فضای کاریم کمک کرده. سعی کردم تا از فیگور انسان به حالت نیایش در مقابل خداوند متعال و از فیگور پرنده برای نماد مظلومیت استفاده کنم.
فضای کلی بعضی از کتیبه نگاره ها رو داخل قالی یا قالیچه ای با دارها و ریشه های مختلف به تصویر میکشم. با استفاده از حالت های دست باز و بافت هایی که طی چندین سال تجربه بدست آوردم، تونستم ارتباط هماهنگی بین نقوش و حروف ایجاد کنم به طوری که کاملا بداهه و سریع ایجاد میشه و اکثر مواقع ترکیب و فضای کلی به صورت کاملا اتفاقی صورت میگیره.
کتیبه نگاره ها رو در نگاه اول شاید به صورت کلی مشاهده کنین، اما وقتی به عمق کار میرسیم به جرات میتونم بگم هر بخش اون گویای یک روایت و فضای خاص هست که به نوعی خودش رو به وسیله بافت ها و خطوط مختلف و با فضاهای اطراف مرتبط میکنه. در آخر هم به خلق یک نگاره ی کلی میرسیم که این، خودش نشانگر تجربه ای هست که هنرمند باید طی مدت زمانی دراز اونرو بدست بیاره.
چقدر از کتیبه نگاره در طراحی گرافیک استفاده میکنید؟
در طول مدتی که به طراحی و ساخت کتیبه نگاره ها مشغول بودم، در طراحی پوستر هم سعی کردم فعالیت هایی رو داشته باشم. به همین خاطر، پوسترهایی که طراحی می کنم رو با روش شخصی و خلاقانه جلو می برم. البته موضوع پوستر برام فرقی نداره که اجتماعی باشه، فرهنگی یا اقتصادی و…
برای من این مهمه که با نشانه سازی و طراحی المان با محوریت خود موضوع به طراحی پوستر اقدام کنم و طبق این اصل هم به نتایج خوبی رسیدم که امیدوارم هنر کتیبه نگاره و این نوع طراحی پوسترها برای هنرمندانی که خواهان اون هستن موثر و مفید واقع بشه.
[justified_image_grid ids=”2091,2102,2092,2093,2094,2095,2096,2098,2099,2100″]
[do action=”test” pagenum=”1874″ title=”چهاردهم”/]