پان آرت - نشریه جامعه ی هنری ایرانیان
وب سایت علمی پژوهشی هنر

در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

1,314

در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

با سلام محمد رضا کیوانفرهستم،عکاس و مستند ساز.علاقه من به هنر با نقاشی در دوره نوجوانی شروع شد اما بعدها به صورت جدی تر به پیشنهاد حمید کیوانفر برادر کوچک ترم که دوره های عکاسی را می گذراند، چند جلسه به کلاس عکاسی رفتم تا جایی که  علاقه و دغدغه ام در این حوزه بیشتر شد و درسال 80، 81 بود که کار خود را شروع و به تدریج به تدوین روی آوردم و بعد ا0ز آن وارد عرصه فیلم سازی شدم.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

بیشترین زمان خود در طول شبانه روز را صرف عکاسی و فیلم برداری می کنم و در حال حاضر، مشغول تدریس عکاسی و فیلم سازی در دانشگاه هستم.

حرفه ی اصلی من در حقیقت کارگردانی است و گاهی هم برای تلویزیون کار می کنم، اما این دوسال اخیر تمرکز خود را روی فیلم سینمایی خود برده که با مشاوره مرحوم کیارستمی ضبط و بالاخره در سال 2019 به اتمام رساندم.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

تا به حال در چه نمایشگاه هایی حضور داشتید؟

در ابتدای سال 2019 بود که فیلم سینمایی من با نام “در میان تپه ها” به پایان رسید که تا امروز 5 فستیوال بین المللی را تجربه کرده است.

افتتاحیه ی این فیلم در بوسان 2019 بود در کره جنوبی و بعد از آن به جشنواره های هانیان چین، سایروس تورنتو، گوتنبرگ سوئد و وزول فرانسه راه یافت.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

از جمله کارهایی که در ماه های اخیر انجام دادم، نمایشگاه عکس با عنوان ” ترکمن ” در پاریس بود و قبل از آن، نمایشگاه انفرادی در خانه هنرمندان با عنوان ” طواف درخت ” به یاد استاد کیارستمی برگزار کردم.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

نمایشگاه بعدی من، یک مجموعه عکس با عنوان ” دنیای عجیب اسب ها” در جشنواره بین المللی فجر بود که کتابش را هم در دست چاپ دارم و بعد از آن، در بسیاری از نمایشگاه های انفرادی و گروهی مختلف دیگر نیز شرکت کردم.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

اما در این روزها که در قرنطینه هستم، فرصت خوبی پیش آمده که روی پروژه جدیدم با عنوان “کُتکن” کار کنم، فیلمنامه جدیدی که دومین تجربه فیلم سینمایی ام به حساب می آید؛

“کتکن” که داستان یک پیرمرد مهاجری است که در ایران زندگی می کند و بعد از حدود 70سال قصد دارد به کشورش بازگرد.

لطفاً کمی از دغدغه هایتان در حرفه ی فیلم سازی برایمان بگویید؟

یکی از دغدغه هایی که همیشه برای من مسئله بوده و حتی از دوره های اولیه ی آموزش ها یا تمرین هایی که انجام می دادم، این است که کاری که دیگران انجام می دهند را انجام ندهم، یعنی در واقع از تکرار و الگوهای تکرار شده ی فراوان دوری می کردم و دوست داشتم فرد تجربه گرایی یاشم و بتوانم وجوه مختلف یک اثر را بررسی کنم.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

برای من واقعا جذاب است که تجربه های جدیدی داشته باشم؛ چه در عکاسی و چه در فیلم سازی و یکی از مهمترین چالش هایی که سال ها با آن درگیر بودم، مسئله حقیقت و خیال یا مقایسه واقعیت و خیال است که در خیلی از عکاسی هایی که می گیرم تلاش می کنم برای رسیدن به خیال اما در عین حال آن عکس ها رئال هستند؛ درواقع تلاش می کنم پردازش و تکنیک عجیب و غریبی در آنها اتفاق نیفتد و یا اینکه با موضوع مواجهه ی رئالیسم داشته باشم اما مخاطب را به خیال پردازی و رویا پردازی هدایت کنم و این مسئله همیشگی من است.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

 مسئله ای که همیشه به سمت حقیقت حرکت کنم اما در این مسیر همه به فکر و خیال کشیده شوند..

برای خودم همیشه حرکت بین این دو مسئله جذاب بوده و هست.

و اما در مورد مسائل اجتماعی همانطور که قبلا هم اشاره کردم، کار خود را در گذشته با عکاسی آغاز کردم و برای روزنامه  ونشریات مختلف کار کردم و این اواخر هم در سال گذشته با روزنامه ی ایران برای سیل جنوب ایران مالتی مدیا تولید کردم.

همیشه مسائلی که آدم ها در اجتماع با آن درگیر بودند برای من مسئله بوده و درگیرش بودم اما الویت من هنر و رفتن به سمت تجربه های آرتیستیک است.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

در مورد در میان تپه ها هم باید عرض کنم که من سال ها پیش وقتی عکاسی را شروع کرده بودم، زمانی که برای عکاسی در منطقه ی عشایر نشین شمال شرق گرگان رفته بودم، با یک اتوبوس قدیمی مواچه شدم که وسط بیابان بود، بعد متوجه شدم این اتوبوس، مدرسه بچه های عشایر بود که بچه ها از نقاط مختلف چند ساعت راه می آمدند تا به این اتوبوس برسند و آنجا چند ساعتی درس بخوانند و دوباره پیاده به سمت چادرهایشان برگردند.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

این تصویر برای من تصویر عجیبی بود و مدت ها ذهن من را به خودش مشغول کرد تا اینکه یک روزدر جشنی که در خراسان برپا بود به یکباره ایده کامل این فیلم به ذهنم رسید و روی کاغذ نوشتم و بعد پرورشش دادم.

در پروسه نگارش از آقای کیارستمی کمک می گرفتم و مرحله به مرحله طی یکسال فیلمنامه را اصلاح می کردم و با ایشان در میان می گذاشتم.

در مورد لوکیشن ها، قصه ی فیلم، آدم ها، فصل فیلم برداری و جزئیات مختلف، با نشان دادن عکس های لوکیشن و پیشرفت فیلم نامه نظر ایشان را جویا می شدم و در حقیقت این قصه به این شکل کامل شد تا اینکه توانستم آن را در سال 94  فیلم برداری کنم و با توجه به اینکه در سینمای مستقل کار می کنم و هزینه های این فیلم را هم خودم تامین کرده بودم، کم کم کارهای فیلم را انجام دادم.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

یعنی مدتی برای تلویزیون کار کردم و مبلغی جمع کردم و همین طور در مراحل بعدی، صداگذاری و اصلاح رنگ را گام به گام با تلویزیون کار می کردم و در شرکت فیلم سازی که داشتیم با انجام کارهای تجاری تلاش کردم هزینه های فیلم را تامین کنم و در نهایت، اوایل سال 2019 فیلم آماده شد و اولین جشنواره بوسان 2019 بود که فیلم نمایش بین المللی اش را افتتاح کرد و بعد از آن در هانیان چین، سایروس تورنتو، گوتنبرگ سوئد و وزول فرانسه به نمایش درآمد.

ایده ای که ما در فیلم در” میان تپه ها ” به سمتش حرکت کردیم، مسئله آموزش، دختران و زنان و تعصب هایی که در هر منطقه دور افتاده ای ممکن است وجود داشته باشد، بود.

تلاش کردیم یک آینه داشته باشیم و آن را روبه روی خودمان قرار دهیم که فرقی نمی کند که شما کجای دنیا زندگی می کنید و با چه آئین و مسلکی، هر جا که تعصب و عدم تفکر غالب  باشد، نتیجه  آن عقب رفت و پسرفت است که بخش هایی از آن را در فیلم در میان تپه ها نشان دادیم.

با توجه به اینکه من سال ها مستند سازی می کردم و برای تلویزیون کار می کردم، تجربه های آنجا به کمکم آمد و همین موضوع باعث  شد تا این فیلم چیزی بین مستند و فیلم داستانی باشد.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

هرچند فیلم در میان تپه ها، فیلمی سینمایی و داستانی ست اما ریشه های مستند در آن به وضوح دیده می شود و تا حدودی شبیه فیلم های نئورئالیسم ایتالیاست و تلاش ما این بوده که واقعیت منطقه را با حضور آدم های بومی همان منطقه به تصویر بکشیم.

ما در این فیلم فقط دو بازیگر داشتیم که یکی بازیگر نقش معلم هست که امیر شمس از بازیگران تئاتر نقش آن را ایفا می کند و دیگری خانم بهیار، که سال هاست در آن منطقه حضور داشته و نقش آن را خانم الهام جلالی که ایشان هم از بازیگران تئاتر هستند و بقیه بازیگران، از اهالی بومی آن منطقه هستند و در فستیوال هایی که حضور داشتیم متوجه شدیم که همین مسئله، توانسته بود به زنده بودن و واقعیت فیلم کمک کند.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

همان تلاشی که در عکاسی داشتم برای نمایش واقعی خیال، اینجا هم همان فضا را تجربه کردیم؛ در طول ساخت این فیلم که چهار سال به طول انجامید تجربه های گرانبهایی به دست آوردم و با مشکلات زیادی روبه رو شدم که تمام این تجربیات را نوشته و مشغول ویرایش و گردآوری کتابی با همان اسم ” در میان تپه ها” هستم.

این کتاب که نزدیک به چهل فصل شده است، در حقیقت تجربه ها، مصائب و مسائلی که یک فیلم ساز مستقل برای ساخت فیلم اولش با آن روبه رو می شود را در بر می گیرد.

خیلی از دوستان دیگر من هم در نقاط مختلف جهان، با این مسائل و مشکلات مواجه شده اند که من در این کتاب تلاش کرده ام تا این تجربیات را در اختیار فیلم سازان جوان قرار دهم به امید اینکه راهگشای این عزیزان باشد.

چه توصیه ای برای دانشجویان و علاقه مندان به این حوزه دارید ؟

در مورد توصیه برای دانشجویان باید بگویم که من هنوز خود را یک دانشجو می دانم و تا آخر عمر تلاش می کنم و از هر فرصتی برای یادگیری بهره خواهم برد؛ در نتیجه نمی توانم برای دوستان مشابه خود توصیه ای داشته باشم.

اما چیزی که خود تجربه کرده ام را توضیح می دهم تا شاید برای شخصی که مطالعه می  کند مفید واقع شود.در میان تپه ها، فیلمی از محمدرضا کیوانفر

اینکه اولا خود را محدود و یا در بند جغرافیایی که زندگی میکنم نمیدانم  و تمایل دارم که در ژانرها و گونه های مختلف تجربه کنم و سعی کنم ازهر فرصت  و موقعیتی برای یادگیری و پیشرفت وارتقا خود استفاده کنم.

این چیزی است که نه تنها تجربه شخصی ام هست، بلکه از بزرگان عرصه عکاسی و  سینما یاد گرفته ام که از هر فرصتی برای یادگیری و تجربه های جدید استفاده کنم و اینکه نترسم از اینکه  کارم را به دیگران نشان دهم و از تجربه های آنها استفاده کنم.

و در پایان از مجله هنری پان آرت کمال تشکر را دارم که برای معرفی هنرمندان به نسل های جوان تلاش می کنند.

نظرات بسته شده است.