خیلی ها از چاپ سه بعدی خاطره دارن. دوران بچگی خط کش هایی بود که روی اونها چندتا تصویر وجود داشت که با تغییر زاویه خط کش، میشد چندین تصویر رو مشاهده کرد. در واقع با این روش شما یه داستان، حرکت یا زاویه ای دیگه از یک تصویر رو نظر مینداختین. به تکنیکهایی که تو این چاپ‌ها بود، شیوه سه بعدی از موضوع دوبعدی گفته میشد.
یکی از روشهای چاپ سه بعدی به این روش لنتیکولار بود. شما در این نوع چاپ چندین تصویر دارین. هر تصویر با تکنیکهای شیمیایی و نور لیزر بروی صفحاتی با نام لنتیک انتقال داده میشد. این صفحات نازک بعد از روی هم قرار گرفتن، با تغییر زاویه در دید، موضوع رو سه بعدی نشون میدادن. البته داستان لنتیکولار خیلی طولانی تر از اینهاست، خلاصه گویی ما برای رسیدن به چاپ سه بعدی دیگه ای هست.
نوع دیگه از چاپ سه بعدی هم بود به اسم هولوگرافی، که نمونه این کار بروی برچسب‌های هولوگرامی هست که روی محصولات چسبونده میشه. تو این روش با نور لیزر و یک سری مواد شیمیایی دیگه، رنگ و طرح با اختلاف نور و تغییر تصویر بروی سطحی غیر شفاف قرار میگیرن. البته هر دو روش لنتیکولار و هولوگرافی از شگردهای سه بعدی سازی چاپ هستن که هنوز هم اجرا میشن.
موضوع اصلی این قسمت درباره چاپگرهای سه بعدی نسل جدید هست. تو این چاپگرها واقعا موضوع شما بصورت سه بعدی ساخته میشه و با حقه زاویه دید و تغییر رنگ روبرو نیستین. شیوه‌ی Additive Manufacturing یا 3D Printing به شیوه ساخت یک موضوع سه بعدی حجم دار از یک طرح دیجیتال گفته میشه. دستگاه چاپگر سه بعدی، موادی رو برای چاپ داره که با تغییر حرکت محل نازلی که اون ماده رو خارج میکنه، جسم سه بعدی ساخته میشه. از شیوه چاپ سه بعدی در دکوراسیون داخلی، جواهر سازی، صنایع فضایی یا خودروسازی هم میشه استفاده کرد.
بطور کل ساخت یک ماکت سه بعدی از یک فایل به شیوه ای مدرن رو میشه با دستگاه چاپ سه بعدی انجام داد. این تکنیک چاپ بر اساس استفاده از یک طرح دیجیتالی، چاپگر و ماده ای پلیمری که در چاپگر قرار داده میشه؛ ماکت شما رو بصورت سه بعدی تهیه میکنه. روند ساخت یک ماکت سه بعدی در سه قسمت هست: مدل سازی، چاپ و مرحله نهایی سازی ماکت.
مدل سازی: مواد صنعتی پلیمری که بوسیله نازل دستگاه چاپ اسپری میشن، خیلی به طرح دیجیتالی حساسیت دارن. پس بهتره که طرح اولیه خیلی دقیق ترسیم بشه. از راهکارهای معمول استفاده از برنامه های برداری و دقیق مثل اتوکد هست. البته مدلینگ سه بعدی داخل 3dstudio یا برنامه های سه بعدی سازی هم خیلی به خروجی دقیق کمک میکنه. فرمت فایل مناسب برای خروجی میتونه STL باشه. این قالب، خروجی شما رو به سطحی سه بعدی بدون استفاده از رنگ یا بافت تبدیل میکنه که میشه گفت همون مدل سیمی یا Wireframe هست.
چاپ: بعد از طراحی فایل نهایی و خروجی مناسب نوبت به چاپ میرسه. دستگاه چاپ سه بعدی بصورت لایه لایه، موضوعات مدل سازی شده رو میخونه و با نازل، ماده ی لازم رو بروی یک سطح اسپری میکنه. کیفیت مدل نهایی به دو عامل بستگی داره. رزولوشن سند که بر اساس DPI یا همون نقطه بر اینچ بیان میشه و ضخامت لایه های خروجی که در حدود 100 میکرومتر یا 0.1 میلیمتر هست. البته پرینترهای سه بعدی جدیدتر میتونن در ضخامت لایه ها تغییراتی هم داشته باشن. گاهی اوقات امکان داره ساخت یک مدل حرفه ای چندین روز طول بکشه که این بستگی به پیچیدگی سطوح فایل طراحی شده داره. و نکته آخر در مورد چاپ اینکه تکنیک ذوب و تزریق هست که کار شما رو شکل میده – دوستانی که در ظروف IML که تخصص شخصی من هست و حتی ساخت دستگاه های فلزی اطلاعاتی دارن حتما با Injection Molding برخورد داشتن .
مرحله نهایی سازی: بعد از تزریق و اسپری کردن ماده های پلیمری توسط نازل بروی سطح، میشه کارهای دیگه ای هم مثل رنگ آمیزی، برش یا گرفتن ضایعات رو انجام داد. اگرچه رزولوشن دستگاه های چاپ سه بعدی جدید اونقدر بالارفته که پلیسه و ضایعات خاصی به چشم نمیآد. در ضمن حتی میشه از دو یا چند ماده پلیمری مختلف در هنگام ساخت مدل استفاده کرد.
[justified_image_grid ids=”141,142,143″]
[divider_adv topwidth=”0″ bottomwidth=”0″ linecolor=”#adadad” ]
منتشر شده در نسخه چهارم ماهنامه دیجیتال هنرهای تجسمی پآن آرت