پان آرت - نشریه جامعه ی هنری ایرانیان
وب سایت علمی پژوهشی هنر

درآمدی بر شاهنامه : ژوبین بخرد (قسمت اول)

0 406

سرزمین پارس؛ اسطوره های ایران و افسانه هایی خاطره انگیز شما رو به یاد یک کتاب میندازه: شاهنامه  اثر جاودان حکیم فردوسی که در سی سال با تحمل سختی فراوان نگارش شد. زمانی که حمله اعراب به ایران گسترش پیدا کرده و فرهنگ کهن پارسی به خطر افتاده بود، شاعران و اهالی فرهنگ تلاش های بسیاری رو برای حفظ زبان و فرهنگ اصیل ایرانی انجام دادن. از جمله این تلاشها میتونیم به سروده های شاعران بزرگ ایرانی از جمله فردوسی اشاره کنیم که مجموعه اشعار این شاعر بزرگ در شاهنامه نگارش شده. کتابی که در گسترش و معرفی زبان اصیل سرزمین پارس به تمام دنیا شهرتی ماندگار داره.

در این نسخه از پآن آرت، یکی از نویسندگان و هنرمندان معروف ایرانی یعنی ژوبین بِخـرَد افتخار همکاری به ما رو دادن و توضیحی مناسب بر این کتاب و بازنمایی تصویری اون ارایه کردن. ژوبین، ویراستار و موسس یک ماهنامه آنلاین به نام REORIENT هست که فعالیت این ماهنامه در زمینه معرفی هنر خاورمیانه است. همچنین، ژوبین مترجم نسخه ای از اشعار خیام به زبان انگلیسی هم هست. از فعالیتهای دیگه ژوبین میتونیم به مدیریت چندین سایت در زمینه گالری های مجازی و معرفی هنرمندان خاورمیانه اشاره کنیم.
کتاب ” بازنمایی مدرن از شاهکار حماسی فردوسی اثر حمید رحمانیان و احمد صدری” مروری داره به شاهنامه و تصویرسازی‌های مدرنی که در این کتاب انجام شده. این کتاب در دو قسمت در ماهنامه پآن آرت برای شما خوانندگان عزیز، از زبان ژوبین بخرد معرفی میشه.

shakhes b

خراسان – سال 1010 پیش از میلاد. پس از یکی از تاریک‌ترین و رقت‌انگیزترین دوره‌هایی که ایران به خود دیده – حمله‌ی اعراب و سقوط امپراطوری ساسانی در قرن هفتم و دو قرن سکوت ناشی از آن – شاعر ایرانی، فردوسی، روند ادبیات، تاریخ و هویت ایرانی را برای همیشه دگرگون‌ساخت. هم‌زمان با سرکوب آیین توحیدی ایرانیان، آیین زرتشتی، و آزار و اذیت پیروان آن، مهاجمان عرب که توسط تعصب و غیرت میهن پرستانه و دینی برانگیخته شده بودند برای تحمیل زبان عربی بر توده‌ی مردم ایران می‌کوشیدند. برای مدت زمانی تمامی امیدها از دست رفته و آرمان‌های کوروش کبیر و درفش کاویانی بر باد رفته دیده می‌شدند و به‌جای آن‌ها پرچم تیره‌ی اعراب بر این مرز و بوم سایه افکنده بود، سرودهای پارسی و نوای چنگ در دربارهای تیسفون و بلخ به گوش نمی‌رسید و شعله‌های آتش اهورامزدا از معابد مغان مطرود گشته‌بود. گویی که که در این سرزمین باشکوه خورشید برای همیشه غروب کرده بود.
بنا بر افسانه‌ها، در میانه‌ی قرن دهم، پادشاهی از سلسله‌ی سامانیان در خراسان (منطقه‌ای که زمانی نه تنها از آن به عنوان شرق ایران زمین یاد می شد؛ بلکه شرق آسیای مرکری به‌شمار می رفت) خسته از شنیدن زبان عربی در دربارش، مشتاق بود تا بار دیگر نوای شیرین زبان مادریش در دربار بپیچد. اندک زمانی پس از آن، سامانیان به عنوان حامیان زبان بومی پارسی شناخته شدند و برانگیزاننده‌ی جریانی شدند که آن را احیای فرهنگ فارسی نامیده‌اند.
همگام با شاعرانی همچون رودکی و دقیقی که مشتاق بازگردانی روزهای پرشکوه ساسانیان بودند، فردوسی به‌عنوان بزرگ‌ترین چهره‌ی ادبی با شاهکار ادبیش؛ شاهنامه (که از آن با نام کتاب شاهان نیز یاد می‌شود) پدیدار شد. این شاهکار ادبی بازگویی حماسی افسانه‌ها و اسطوره‌های پارسی پیش از اسلام از زمان کیومرث و سلسله‌ی پیشدادیان تا زمان حمله‌ی یونانیان و اعراب است. همان‌گونه که خود فردوسی هم می‌گوید، برای باقی نگه‌داشتن زبان و افسانه‌های میهنش سی سال بی‌وقفه کوشید: بسی رنج بردم در این سال سی / عجر زنده‌ کردم بدین پارسی.

A

بیش از یک‌هزار سال پس از آن، شاهنامه نه‌تنها توانسته پایدار و استوار در جایگاه خود بماند و دربرابر تاخت‌وتازها و واگشت‌های فرهنگی بسیار ایستادگی کند، بلکه همواره الهام بخش نسل جدیدی از شاعران، نمایش‌نامه ‌نویسان، فیلم‌سازان، موسیقی‌دانان، نویسندگان و هنرمندان در چهار گوشه‌ی جهان بوده است و بارها به‌عنوان بزرگ‌ترین پیروزی ادبی جهان مورد ستایش قرار گرفته است. تازه‌ترین ادای دین به میراث شاهکار فردوسی بازگویی گرافیکی تازه‌ای از شاهنامه است که حمید رحمانیان، هنرمند چند رسانه‌ای مقیم آمریکا، و احمد صدری، مترجم، در ماه May آن را در قالب یک کتاب گالینگور منتشر کرده‌اند. چند هفته پیش با حمید، خالق بصری این کتاب، درباره‌ی این پروژه و تاثیر شاهنامه در گذر زمان صحبت کردم… (ادامه دارد)

[do action=”test” pagenum=”1258″ title=”نسخه دوازدهم”/]

ارسال یک پاسخ